Przyjęcie Gminnego Programu Wspierania Rodziny dla Gminy Iwonicz – Zdrój na lata 2015 – 2017

 Załącznik do Uchwały Nr XIII.76.2015
Rady Miejskiej w Iwoniczu-Zdroju
z dnia 18 września 2015 r.

GMINNY PROGRAM  WSPIERANIA  RODZINY

DLA  GMINY  IWONICZ – ZDRÓJ

na lata 2015 – 2017

Iwonicz – Zdrój, 2015

I. WPROWADZENIE

Gminny Program wspierania rodziny został opracowany w oparciu o założenia ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Głównym celem programu jest szeroko rozumiana pomoc rodzinie wychowującej dziecko. Każde dziecko do prawidłowego rozwoju potrzebuje rodziny, która otacza je miłością, zapewnia poczucie bezpieczeństwa i zaspokaja jego potrzeby. Z punktu widzenia potrzeb dziecka rodzina jest podstawowym środowiskiem zapewnienia bezpieczeństwa emocjonalnego, jest naturalnym środowiskiem wychowawczym, w którym główny element stanowią interakcje zachodzące miedzy jej członkami. Rodzina
w sposób świadomy i nieświadomy oddziałuje na osobowość dziecka, przekazuje mu swój system wartości, tradycje, poglądy, ukierunkowuje jego aktywność i postępowanie na całe życie. Rodzina jest najbardziej stabilnym punktem odniesienia w doświadczeniu dziecka. Pomyślny rozwój dziecka jest możliwy w prawidłowo funkcjonującej rodzinie. Stworzenie systemu wspierania rodziny i pieczy zastępczej jest konieczne ze względu na:

­ dobro dzieci, które potrzebują szczególnej ochrony i pomocy ze strony dorosłych, środowiska rodzinnego, atmosfery szczęścia, miłości i zrozumienia, w trosce o ich harmonijny rozwój i przyszłą samodzielność życiową, dla zapewnienia ochrony przysługujących im praw i wolności,

­ dobro rodziny, która jest podstawową komórką społeczeństwa oraz naturalnym środowiskiem rozwoju i dobra wszystkich jej członków, a w szczególności dzieci,

­ przekonanie, że skuteczna pomoc dla rodziny przeżywającej trudności w opiekowaniu się i wychowywaniu dzieci oraz skuteczna ochrona dzieci i pomoc dla nich może być osiągnięta przez współpracę wszystkich osób, instytucji i organizacji pracujących
z dziećmi i rodzicami.

Podstawowym założeniem Gminnego Programu Wspierania Rodziny dla Gminy Iwonicz – Zdrój na lata 2015 – 2017 jest utworzenie spójnego systemu wsparcia dla rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych, w celu przywrócenia im zdolności do wypełniania tych funkcji, poprzez pracę z rodziną oraz zapewnienie pomocy w opiece i wychowaniu dzieci. Realizowane w ramach Programu zadania koncentrować będą się nie tylko na dziecku, ale na całej rodzinie, również
w sytuacjach, gdy dziecko umieszczone zostanie poza rodziną biologiczną, w celu odzyskania przez nią funkcji opiekuńczej.

Podstawa prawna działań ujętych w programie:

­ ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332.),

­ ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej

(Dz. U. z 2015 r., poz. 163 z późn. zm.),

­ ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie

(Dz. U. Nr 180, poz. 1493 z późn. zm.),

­ ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy

(Dz. U. z 2015 r., poz. 583 z późn. zm.),

­ ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2015 r., poz. 1286),

­ ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii

(Dz. U. z 2012 r., poz. 124 z późn. zm.).

II. DIAGNOZA ŚRODOWISKA LOKALNEGO

Gmina Iwonicz – Zdrój liczy 10982 mieszkańców, w tym 2312 w wieku do 18 roku życia (dane z UG na dzień 31.12.2014 r.). Do placówek oświatowych prowadzonych przez Gminę Iwonicz – Zdrój uczęszcza 1343 uczniów w tym: 367 do przedszkoli, punktów przedszkolnych i oddziałów przedszkolnych, 636 do szkół podstawowych, 340 do gimnazjów. Ponadto 468 osób w wieku 16 – 18 lat objętych jest obowiązkiem nauki, tj. uczęszcza do szkół ponadgimnazjalnych, bądź powinno kontynuować naukę w tychże szkołach. Najwięcej problemów wychowawczych przysparza młodzież, zwłaszcza gimnazjalna. Potwierdzają to rodzice, nauczyciele i wychowawcy. Ze statystyk Posterunku Policji w Iwoniczu – Zdroju wynika, że w okresie od stycznia do grudnia 2014 roku 8 nieletnich, mieszkańców Gminy Iwonicz – Zdrój było sprawcami czynów karalnych (kradzieże, wykroczenie w ruchu drogowym). Wszystkie sprawy skierowane zostały do rozstrzygnięcia przez Sąd Rodzinny. Z rozmów z młodzieżą wynika, że podejmują takie działania z powodu braku pomysłów na zabicie nudy. Inspiracją do zrealizowania ryzykownego zachowania jest często środowisko rówieśnicze, solidarność z kolegami nie pozwala na odważne mówienie „nie” w sytuacjach niosących ryzyko konfliktu z prawem. W wielu przypadkach problem pogłębiają rodzice, którzy zbyt mało czasu poświęcają dzieciom, nie interesują się tym, w jaki sposób i z kim spędzają czas, nie monitorują postępów szkolnych, nie reagują na sytuacje trudne występujące w życiu dziecka. Z czasem powstaje bariera relacji pomiędzy dziećmi i rodzicami oraz utrata naturalnych więzi, co wymaga długotrwałych procesów naprawczych, bądź zostaje utracone bezpowrotnie. Bierność wychowawcza rodziców jest wykorzystywana przez dzieci najczęściej w niewłaściwy sposób. Brak reakcji rodzica na negatywne zachowanie jest odczytywane przez dziecko jako przyzwolenie, które powoduje systematyczne oddalanie się go od istniejącego, akceptowanego w społeczeństwie systemu wartości i norm. Takie dzieci najczęściej popadają w konflikty z prawem, nie realizują obowiązku szkolnego.

Od kilku lat coraz wyraźniej dostrzegamy kryzys w rozwoju moralnym i kulturowym, nie tylko dzieci i młodzieży, ale także rodziców. Związane jest to z problemami występującymi w rodzinach tj. m.in. utrata pracy, brak środków na bieżące utrzymanie, uzależnienie od alkoholu. Dom rodzinny niewystarczająco wspiera członków rodziny emocjonalnie, do tego dochodzi niski poziom kulturowy, nieumiejętność wykorzystania czasu wolnego, brak zainteresowań. Rodzice koncentrują się na własnych problemach, uciekają
w nałogi, a z czasem nie wypełniają swoich ról rodzicielskich, co skutkuje zaniedbywaniem dzieci, stosowaniem przemocy, aż po ingerencję instytucji zewnętrznych i umieszczeniem dzieci w zastępczych formach opieki. W przypadkach utrzymywania się takich sytuacji przez dłuższy czas dochodzi do wykluczenia osób i rodzin z życia zawodowego i społecznego.

Na etapie, gdy jest to jeszcze możliwe należy podjąć wszelkie możliwe działania dla wsparcia rodziny w rozwiązywaniu trudnych sytuacji. Natomiast w przypadkach, gdy rodzina nie jest w stanie podołać problemom życia codziennego i jej funkcjonowanie stało się niemożliwe, należy podjąć interwencję polegającą na zapewnieniu bezpieczeństwa dla wszystkich członków rodziny, zwłaszcza dla dzieci. Ponadto jednocześnie niezbędne jest podjęcie działań na rzecz przywrócenia zdolności rodziny do prawidłowego funkcjonowania.

Na terenie gminy funkcjonuje 7 rodzin zastępczych, w których przebywa 11 dzieci. Natomiast 5-ro dzieci z terenu gminy przebywa w rodzinach zastępczych, w tym 4-ro poza terenem gminy. Ponadto 10 rodzin objętych jest nadzorem kuratorskim w związku z ograniczeniem władzy rodzicielskiej rodziców.

W okresie od stycznia do grudnia 2014 roku Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej
w Iwoniczu – Zdroju udzielił wsparcia dla:

– 329 rodzin w zakresie ustawy o pomocy społecznej (w tym 161 rodzin z dziećmi),

– 976 osób w ramach programu „Pomoc państwa w zakresie dożywiania” (w tym 317 dzieci i młodzieży w formie gorącego posiłku w szkole),

– 773 rodziny w zakresie ustawy o świadczeniach rodzinnych (w tym 448 rodzin z dziećmi),

– 36 rodzin na podstawie ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów,

– 17 rodzin na podstawie ustawy o dodatkach mieszkaniowych,

– 8 rodzin w formie asystentury rodzinnej,

– 264 uczniów otrzymało pomoc materialną na podstawie ustawy
o systemie oświaty (stypendia).

Najczęstsze powody korzystania z pomocy społecznej (dane sprawozdawcze GOPS za 2014 r.)

Powód trudnej sytuacji życiowej	Liczba rodzin	Liczba osób w rodzinach
Ubóstwo	199	687
Bezdomność	1	1
Potrzeba ochrony macierzyństwa	119	598
w tym wielodzietność	60	351
Bezrobocie	182	656
Niepełnosprawność	78	203
Długotrwała choroba	74	233
Bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego w tym:	72	274
rodziny niepełne	37	113
rodziny wielodzietne	31	171
Przemoc w rodzinie	12	49
Alkoholizm	16	51
Trudności w przystosowaniu do życia po opuszczeniu zakładu karnego	4	4
Zdarzenie losowe	1	6
Sytuacja kryzysowa	5	17

   Jak pokazuje powyższa tabela w roku 2014 w rodzinach korzystających z pomocy społecznej najczęściej występującymi problemami było ubóstwo, bezrobocie, potrzeba ochrony macierzyństwa, niepełnosprawność oraz długotrwała choroba. W 72 rodzinach odnotowano bezradność w sprawach opiekuńczo – wychowawczych jako jeden z powodów ubiegania się o pomoc, co stanowi 19% ogółu rodzin korzystających z pomocy GOPS. Spośród tej grupy rodzin dla 8 z nich przydzielono asystenta rodziny.

        W związku z realizacją procedury „Niebieskie Karty” Zespół Interdyscyplinarny do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie prowadził 45 spraw, w tym w 35 rodzinach.

   Problemy opiekuńczo – wychowawcze bardzo często występują w rodzinach znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej, która w większości przypadków wynika z bezrobocia rodziców. Dane dotyczące skali bezrobocia w Gminie Iwonicz-Zdrój na przestrzeni ostatnich trzech lat przedstawia poniższa tabela.

Określenie	2012	2013	2014
Liczba zarejestrowanych bezrobotnych ogółem:	675	657	520
w tym: ­ liczba osób długotrwale bezrobotnych   ­ liczba osób bezrobotnych z prawem do zasiłku	324   107	333   76	285   66

III. ZASOBY GMINY IWONICZ – ZDRÓJ W ZAKRESIE WSPIERANIA RODZINY

Aby zaplanować skuteczne cele i działania na rzecz rodzin należy przeanalizować obecny potencjał gminy (mocne i słabe strony) oraz wskazać zewnętrzne warunki i procesy, które wpływają lub w najbliższym czasie będą wpływać na funkcjonowanie gminy
w analizowanym obszarze (szanse i zagrożenia).

1. Zasoby instytucjonalne:

a) Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Iwoniczu – Zdroju,

b) Zespół Interdyscyplinarny do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie,

c) Posterunek  Policji w Iwoniczu – Zdroju,

d) Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Iwoniczu -Zdroju,

e) świetlice opiekuńcze dla dzieci i młodzieży w każdej miejscowości gminy,

f) Punkt Konsultacyjny dla osób z problemem alkoholowym i ich rodzin,

g) placówki oświatowe,

h) Gminna Biblioteka wraz z filiami,

i) Gminny Ośrodek Kultury w Iwoniczu – Zdroju,

j) placówki służby zdrowia w każdej miejscowości gminy,

k) stowarzyszenia i organizacje pozarządowe oraz instytucje/organizacje kościelne.

2. Mocne strony:

a) doświadczenie, wiedza i kwalifikacje pracowników działających na rzecz dziecka i rodziny,

b) współpraca instytucji działających na rzecz rodziny,

c) dostęp do obiektów sportowych (stadiony, boiska, sale gimnastyczne),

d) znajomość problemu i dobrze działające służby zajmujące się wsparciem rodzin dysfunkcyjnych,

e) oferta zajęć pozalekcyjnych oferowanych przez szkoły,

f) wsparcie stypendialne dla dzieci i młodzieży,

g) funkcjonowanie Zespołu Interdyscyplinarnego do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie,

h) dostępność do Punktu Konsultacyjnego dla osób z problemem alkoholowym i ich rodzin,

i) niska przestępczość,

j) funkcjonowanie świetlic opiekuńczych dla dzieci i młodzieży.

3. Słabe strony:

a) bezrobocie i trudna sytuacja finansowa rodzin,

b) bezradność i roszczeniowa postawa niektórych osób i rodzin,

c) uzależnienie od pomocy instytucjonalnej i niechęć do współpracy ze strony niektórych rodzin w zakresie rozwiązywania problemów,

d) wysokie koszty utrzymania rodzin,

e) ograniczanie środków finansowych z budżetu państwa na zadania realizowane przez gminę,

f) system prawny (zbyt niskie kryterium dochodowe dla uzyskania świadczeń z pomocy społecznej oraz świadczeń rodzinnych),

g) brak wzorców osobowych w rodzinach dysfunkcyjnych,

h) bierna postawa rodziców wobec problemów występujących w rodzinie,

i) niska świadomość rodziców w zakresie edukacji i wychowania,

j) brak współdziałania rodziców w zakresie edukacji dzieci,

k) stereotypy blokujące korzystanie z usług specjalistów,

l) ograniczony dostęp do specjalistów pracujących w obszarze konsultacji, -i poradnictwa specjalistycznego oraz organizacji spotkań, mających na celu wymianę doświadczeń oraz zapobieganie izolacji rodzin z problemami opiekuńczo – wychowawczymi.

4. Szanse:

a) polityka państwa przyjazna rodzinom,

b) spadek bezrobocia,

c) zmiana mentalności społecznej w kwestii postrzegania rodzin dysfunkcyjnych,

d) pozyskiwanie środków zewnętrznych na aktywizację zawodową i społeczną osób z rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym,

e) zatrudnienie asystenta rodziny (pomoc dla rodzin przeżywających trudności

w pełnieniu funkcji opiekuńczo – wychowawczych),

f) wzmocnienie współpracy pomiędzy instytucjami wspierającymi rodzinę,

g) możliwość tworzenia klubów dziecięcych,

h) dostęp do bezpłatnych ofert kulturalnych,

i) możliwość zakładania żłobków przez osoby fizyczne,

j) podnoszenie kwalifikacji osób zaangażowanych w pomoc dla rodzin,

k) zaangażowanie mediów w walkę z problemami społecznymi.

5. Zagrożenia:

a) zanik więzi, tradycji rodzinnych,

b) wzrost kosztu utrzymania rodzin,

c) emigracja zarobkowa,

d) konsumpcyjny styl życia,

e) wzrost zachowań patologicznych (przemoc, alkoholizm, narkomania),

f) zaniedbywanie obowiązków opiekuńczo – wychowawczych przez rodziców,

g) uzależnienie rodzin od pomocy społecznej – zjawisko „dziedziczenia biedy”,

h) destrukcyjna rola mediów – brak obiektywizmu, nastawienie na sensację.

IV. CELE I ZAŁOŻENIA PROGRAMU

Cel główny:

Tworzenie systemu wsparcia dla rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych, poprzez zintegrowane i spójne działanie na rzecz dziecka i rodziny w Gminie Iwonicz – Zdrój w zakresie wzmocnienia roli i funkcji rodziny, będącej naturalnym środowiskiem życia i rozwoju dziecka, celem przywrócenia prawidłowego funkcjonowania.

Cele szczegółowe:

1. Podejmowanie działań profilaktycznych i edukacyjnych na rzecz rodziny.

2. Wspieranie rodzin z trudnościami w sprawach opiekuńczo – wychowawczych.

3. Podejmowanie działań koordynujących pracę instytucji zajmujących się rodzinami dysfunkcyjnymi.

V. ZAKŁADANE EFEKTY I REZULTATY

– wzrost umiejętności opiekuńczo – wychowawczych w rodzinach,

– poprawa i wzrost jakości w zakresie funkcjonowania rodziny,

– zmniejszenie liczby dzieci umieszczanych w pieczy zastępczej,

– wzrost świadomości społeczeństwa na temat prawidłowego funkcjonowania rodziny
i poprawnych relacji wewnątrzrodzinnych,

– umożliwienie dzieciom umieszczonym w pieczy zastępczej powrotu do rodziny naturalnej,

– rozwój efektywnej współpracy pomiędzy instytucjami działającymi na rzecz rodzin dysfunkcyjnych.

VI. REALIZACJA PROGRAMU

Wspieranie rodziny jest niezwykle angażującym procesem i wymaga podejścia interdyscyplinarnego, gdyż dotyczy wszystkich obszarów funkcjonowania rodziny. Obejmuje działania zorientowane na zabezpieczenie potrzeb członków rodziny, budowanie prawidłowych relacji i więzi między nimi, tworzenie pozytywnego środowiska wychowawczego dla dzieci, zapobieganie patologiom, podejmowanie interwencji w sytuacjach kryzysowych i działań naprawczych w rodzinie.

Adresaci:

­ rodziny z dziećmi zamieszkujące na terenie Gminy Iwonicz – Zdrój, w szczególności: rodziny wielodzietne, rodziny niepełne, rodziny z dzieckiem niepełnosprawnym, rodziny przeżywające trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych,

­ rodziny dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej,

­ przedstawiciele instytucji oraz służb pracujących na rzecz rodzin.

Realizatorzy/partnerzy programu:

           Koordynatorem programu jest Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w
Iwoniczu – Zdroju przy współpracy z następującymi instytucjami:

– Urząd Gminy w Iwoniczu – Zdroju,

– Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych,

– Zespół Interdyscyplinarny do spraw przeciwdziałania przemocy w rodzinie,

– Punkt Konsultacyjny,

– Posterunek Policji w Iwoniczu – Zdroju,

– Placówki oświatowe,

– Placówki służby zdrowia,

– Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krośnie,

– Powiatowy Urząd Pracy w Krośnie,

– Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna Nr 1 w Krośnie,

– Sąd Rejonowy w Krośnie, Wydział III Rodzinny i Nieletnich,

– Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej wykonujący orzeczenia w sprawach rodzinnych i nieletnich.

Źródła finansowania:

– środki własne gminy,

– dotacje z budżetu państwa,

– środki pozabudżetowe.

Harmonogram działań służących osiągnięciu celu głównego:

Lp.	Działania	Realizatorzy	Termin realizacji
I. Podejmowanie działań profilaktycznych i edukacyjnych na rzecz rodziny	1) Udział w kampaniach i konferencjach promujących wartość rodziny. 2) Promowanie różnych form aktywności, prowadzenie zajęć rozwijających zainteresowania i uzdolnienia dzieci i młodzieży. 3) Wspieranie i propagowanie idei wolontariatu oraz innych form aktywności społecznej na rzecz rodziny. 4) Udział w projektach współfinansowanych ze środków pozabudżetowych mających na celu rozwój specjalistycznego wsparcia dla rodzin dysfunkcyjnych. 5) Udział w programach profilaktycznych i edukacyjnych wspierających wychowanie dzieci i młodzieży. 6) Wsparcie pedagogiczne dla dzieci i rodziców, pomoc w rozwiązywaniu problemów wychowawczych. 7) Promowanie cech „zdrowej rodziny”, angażowanie w te działania rodziny zagrożone dysfunkcyjnością (pikniki rodzinne, imprezy integracyjne). 8) Podnoszenie kompetencji rodzin poprzez organizowanie szkoleń, warsztatów, konsultacji oraz udostępnianie literatury fachowej. 9) Monitorowanie środowisk zagrożonych uzależnieniami, motywowanie do podjęcia terapii przez rodziców.	Urząd Gminy/ GKRPA/ Zespół Interdyscyplinarny GOPS Placówki oświatowe GOK	2015 – 2017
II. Wspieranie rodzin z trudnościami w sprawach  opiekuńczo -wychowawczych	1) Konsultacje i poradnictwo specjalistyczne (psychologiczne, pedagogiczne, socjalne, prawne, zawodowe). 2) Udzielanie pomocy finansowej i rzeczowej: – pomoc w formie dożywiania dzieci i młodzieży w szkołach; – stypendia i wyprawka szkolna; – usługi opiekuńcze, w tym specjalistyczne usługi opiekuńcze; – pomoc finansowa (zasiłki stałe, okresowe, celowe); – wypisywanie skierowań do pomocy żywnościowej w ramach programu FEAD. 3) Podejmowanie czynności w ramach procedury „Niebieskie Karty”. 4) Organizowanie czasu wolnego dla dzieci (kolonie, zimowiska, wycieczki, imprezy sportowe). 5) Tworzenie grup wsparcia i grup samopomocowych. 6) Praca socjalna polegająca na ocenie sytuacji dziecka w rodzinie, środowisku szkolnym, rówieśniczym. 7) Monitorowanie zagrożeń dotyczących sytuacji zdrowotnej dzieci. 8) Praca socjalna w oparciu o kontrakt socjalny. 9) Aktywizacja zawodowa rodzin dotkniętych długotrwałym bezrobociem. 10) Zatrudnienie asystenta dla rodzin z problemami opiekuńczo – wychowawczymi. 11) Finansowanie funkcjonowania rodzin wspierających (w razie potrzeby). 12) Działalność świetlic opiekuńczych.   13) Współfinansowanie pobytu dziecka w pieczy zastępczej: rodzinnej i instytucjonalnej. 14) Podejmowanie działań o charakterze wychowawczo – resocjalizacyjnym, diagnostycznym i kontrolnym w związku z wykonywaniem orzeczeń Sądu.	Urząd Gminy/ Punkt Konsultacyjny/ GKRPA/ Zespół Interdyscyplinarny GOPS Placówki oświatowe Placówki służby zdrowia Powiatowy Urząd Pracy w Krośnie Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna Nr 1 w Krośnie Kuratorzy sądowi – rodzinni	2015 – 2017
III. Podejmowanie działań koordynujących pracę instytucji zajmującymi się rodzinami dysfunkcyjnymi	1) Współpraca przedstawicieli podmiotów uczestniczących w realizacji programu (nauczyciele, wychowawcy, pedagodzy, pracownicy socjalni, policjanci, kuratorzy sądowi, członkowie Zespołu Interdyscyplinarnego, członkowie GKRPA itp.) w celu poprawy sytuacji rodzinnej pod względem zdrowotnym, materialnym i społecznym. 2) Współpraca wszystkich instytucji oraz specjalistów w zakresie przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 3) Stała współpraca z Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Krośnie, jednostką realizującą zadania z zakresu pieczy zastępczej. 4) Doskonalenie kadry (szkolenia dla pracowników socjalnych, asystentów rodzin oraz innych specjalistów, zaopatrzenie w materiały szkoleniowe).	Wszystkie w/w podmioty oraz: Poradnia Odwykowa w Krośnie, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Krośnie,	2015 – 2017

VII. WSKAŹNIKI  REALIZACJI  PROGRAMU

– liczba rodzin przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo – wychowawczych objętych wsparciem asystenta rodziny,

– liczba rodzin korzystających z poradnictwa specjalistycznego,

– liczba rodzin objętych monitoringiem,

– liczba szkoleń, kursów, warsztatów,

– liczba dzieci korzystających z wypoczynku,

– liczba dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej,

– liczba dzieci powracających z pieczy zastępczej do rodzin biologicznych,

– liczba założonych „Niebieskich Kart”,

VIII. MONITORING I EWALUACJA

Monitoring będzie polegał na zbieraniu danych przez koordynatora programu – Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Iwoniczu – Zdroju, dotyczących zrealizowanych zadań w ramach programu od podmiotów zaangażowanych w jego realizację. Jego celem będzie dokonanie oceny, czy program osiąga założone cele. Realizacja działań zawartych w programie będzie miała charakter ciągły i będzie poddawana ewaluacji, która pozwoli na udoskonalenie kierunków zamierzonych działań.